Gjatë vizitës në Shqipëri, ministrja për Dialog, Edita Tahiri, me ftesë të Universitetit Europian të Tiranës (UET) mbajti një ligjëratë para studentëve dhe pedagogëve të këtij universiteti me temë “Integrimet Euroatlantike dhe Dialogu i Brukselit”.
Ministrja Tahiri fillimisht u prit nga rektori prof. dr. Tonin Gjuraj dhe prorektorja Luljeta Minxhozi të cilëve iu falënderua për ftesën dhe vlerësoi lartë rolin dhe kontributin e këtij universiteti në përgatitjen e kuadrove të reja në fushën e studimeve shoqërore – politike, ekonomike dhe juridike.
Në ligjëratën e saj ministrja Tahiri foli për zhvillimin e kombit shqiptar dhe marrëdhëniet mes Kosovës dhe Shqipërisë në kontekstin e avancimit të interesave kombëtare. Ajo ndër të tjerash tha se ne shqiptarët asnjëherë nuk u pajtuam me padrejtësinë e ndarjes së dhunshme të kombit shqiptar dhe tokave shqiptare, dhe lufta jonë e vendosur ka bërë që t’i kthejmë rrjedhat e historisë në favor të kombit shqiptar dhe të drejtësisë për ne. Ajo tha se shqiptarët gjetën forcën dhe u përcaktuan për lirinë, pavarësinë, demokracinë dhe orientimin perëndimorë si dhe krijuam aleancën historike me Shtetet e Bashkuara të Amerikës dhe Bashkimin Evropian. Sot kemi dy shtete Shqipërinë dhe Kosovën e vizion të përbashkët euroatlantik dhe po punojmë për fuqizimin e kombit tonë, duke përfshirë këtu shqiptarët në rajon dhe lidhjet me diasporën shqiptare. Ministrja Tahiri tha se ky është shekulli jonë dhe ne duhet ta shfrytëzojmë për t’i bërë shqiptarët një komb lider në rajon përmes investimeve tona strategjike për forcimin e ligjit, ekonomisë dhe kapitalit njerëzor përmes arsimimit cilësor dhe bashkëkohor si dhe përmes projekteve të përbashkëta strategjike.
Ministrja Tahiri më pastaj foli për dialogun të Brukselit, duke potencuar se ky dialog po jep një kontribut për paqe, stabilitet dhe fqinjësi të mirë sidomos në marrëdhëniet mes dy shteteve të Kosovës dhe Serbisë që do të finalizohet me njohjen reciproke mes dy shteteve. Lufta dhe paqja janë procese të pashmangshme dhe derisa lufta e popullit të Kosovës ka sjell pavarësinë dhe shtetin e pavarur dhe sovran të Kosovës, bisedimet paqësore në Rambuje, Vjenë dhe tani në Bruksel janë përpjekje për të mbyllur kapitullin e luftës dhe krijimin e një kapitulli të paqes mes dy shteteve dhe kombeve.
Ministrja Tahiri tha se dialogu i Brukselit ka dhënë një kontribut të rëndësishëm për integrimin e Kosovës në Bashkimin Evropian, përkatësisht për arritjen e Marrëveshjes së Stabilizim Asociimit mes Kosovës dhe BE-së si dhe për liberalizimin e vizave, sepse me këtë proces po përmbushin kushtin evropian për fqinjësi të mirë me vendet fqinje.
Dialogu i Brukselit ka mundësuar shtrirjen e sovranitetit shtetëror në pjesën veriore të vendit, përmes shuarjes së strukturave paralele të Serbisë në Kosovë dhe integrimin e minoritetit serb në institucionet e Kosovës, me ndërmjetësimin dhe garancitë e BE-së dhe SHBA-ve. Dialogu i Brukselit i mundësoi Kosovës që të shuaj strukturat paralele të Serbisë në Kosovë dhe deri më tani ne kemi arritur që të shuajmë doganat paralele, policinë paralele, strukturat paralele në drejtësi, strukturën ilegale paramilitare e ashtuquajtur “mbrojtje civile” si dhe vendosëm kufirin ndërshtetëror përmes marrëveshjes së IBM-it duke vendosur autoritetet shtetërore edhe në dy pikëkalimet kufitare në pjesën veriore të kufiri. Kompanitë e pjesës veriore tashmë paguajnë obligimet doganore ndaj Kosovës, vendosëm kontroll shtetëror duke ndalur krimin e kontrabandën dhe evazionin fiskal, dhe tani do të ndërtojmë edhe ndërtesat e përhershme të IBM-it në të gjashtë pikë kalimeve kufitare mes të dyja vendeve.
Do ketë së shpejti zhvillime të reja, Kosova do ta marr kodin shtetëror telefonik 383 për të cilën angazhimet e BE-së janë maksimale që të detyrojnë Serbinë të mos e pengoj më tej këtë çështje si dhe sistemi transmetues i energjisë (KOSTT), i cili është pavarësuar në tetor të vitit të kaluar do të fillojë së shpejti zbatimin. Duke folur për Asociacionin e komunave me shumicë serbe, ajo tha se sipas marrëveshjes kjo strukturë do të jetë në përputhje me ligjet dhe Kushtetutën e Kosovës dhe asnjëherë nuk do të ketë kompetenca ekzekutive, ndërsa statuti do të hartohet në pajtim të plotë me vendimin e Gjykatës Kushtetuese, duke potencuar se edhe Përfaqësuesja e Lartë e BE-së, Federica Mogherini e rikonfirmoi këtë në fjalimin e saj drejtuar Parlamentit të Kosovës në fillim të majit kur e vizitoi Kosovën për të uruar liberalizimin e vizave. Ajo potencoi se zbatimi i marrëveshjes për kodin telefonik dhe pavarësinë e KOSTT-it janë kushte pa zbatimin e të cilëve nuk do të fillon zbatimi i marrëveshjes për asociacionin, ndërsa i njëjti nuk mund të themelohet pa u zhbërë plotësisht të gjithë strukturat e mbetura paralele të Serbisë në Kosovë.
Znj. Tahiri në një pjesë të ligjëratës u fokusua edhe në arritjet e fundit të sportit kosovar pas anëtarësimit në UEFA dhe FIFA duke i vlerësuar si arritje të mëdha në sport dhe diplomacinë e Kosovës.
Znj. Tahiri foli edhe për pozitën e shqiptarëve jashtë shtetit të Kosovës dhe Shqipërisë, duke filluar nga shqiptarët e Maqedonisë të cilët në aspektin politik kanë bërë progres por që nevojitet më shumë angazhim për të arritur statusin shtetformues, për shqiptarët e Luginës së Preshevës ku diskriminimi nga ana e shtetit serb po vazhdon, dhe për shqiptarët e Malit të Zi.
Znj. Tahiri tha Kosova dhe Shqipëria duhet të kenë një program të përbashkët dhe të bëjnë shumë më shumë për shqiptarët në rajon dhe sidomos për Luginën e Preshevës. Ajo tha se në takimin me ministrin Bushati ka diskutuar edhe për këto çështje.
Ministrja Tahiri ishte e shoqëruar nga Ramiz Lladrovci, ambasador i Kosovës në Tiranë, Enver Dugolli, atashe ushtarak i FSK-së, Arjeta Rexhaj dhe Gazmir Raci, këshilltarë politik të ministres Tahiri.
